Trung Quốc Đẩy Mạnh Kích Thích Kinh Tế: Hy Vọng Vượt Qua Khủng Hoảng và Phục Hồi Tăng Trưởng
Nền kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức khi chỉ số chứng khoán Hồng Kông hồi phục nhưng thiếu tính bền vững. Dù Bắc Kinh đã công bố nhiều biện pháp tiền tệ để hỗ trợ kinh tế, các chuyên gia cho rằng cần thêm các biện pháp tài khóa quy mô lớn hơn để khôi phục niềm tin của người tiêu dùng và tăng cường chi tiêu công. Những động thái này có thể bao gồm gói kích thích tài khóa, tái cấp vốn ngân hàng và phát hành trái phiếu chính phủ để đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Liệu những nỗ lực này có giúp Trung Quốc đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 5% và vượt qua nguy cơ giảm phát?
Sau bốn năm đầy biến động, thị trường chứng khoán đã đem lại chút hy vọng mới cho Francis Lun, giám đốc một công ty môi giới nhỏ với 10 nhân viên tại Hồng Kông. Kể từ năm 2020, chỉ số Hang Seng – được xem là thước đo sức khỏe kinh tế của thành phố này – đã trải qua những đợt suy giảm liên tục do tác động của khó khăn kinh tế và các biện pháp kiểm soát chặt chẽ vì đại dịch COVID-19, cả tại Hồng Kông và Trung Quốc đại lục.
Tuy nhiên, vào cuối tháng 9 vừa qua, chỉ số này đã bất ngờ phục hồi mạnh mẽ sau khi chính phủ Trung Quốc công bố một loạt các biện pháp nhằm hỗ trợ nền kinh tế đang chật vật. Từ đó, chỉ số Hang Seng đã tăng hơn 18%, đạt mức tăng cao nhất trong hai tuần qua, đánh dấu kỷ lục lớn nhất trong gần 20 năm. Theo ông Lun, những biện pháp kích thích này đáng lẽ nên được triển khai từ trước, nhưng “muộn còn hơn không.”
Ông chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi chỉ biết chờ đợi vì thiếu việc làm, nhưng giờ đây, các cuộc gọi từ khách hàng đã nhiều hơn. Mọi thứ đang bắt đầu thay đổi theo hướng tích cực.”
Mặc dù thị trường chứng khoán tại Hồng Kông và Trung Quốc đang có dấu hiệu khởi sắc, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu đà tăng này có bền vững không, và quan trọng hơn là liệu các biện pháp kích thích kinh tế có đủ mạnh để vực dậy nền kinh tế đang đối mặt với nguy cơ giảm phát và không đạt được mục tiêu tăng trưởng 5% hay không. Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào những biện pháp tiếp theo của chính phủ.
Niềm Tin Của Người Tiêu Dùng Vẫn Chưa Được Phục Hồi
Hiện tại, các biện pháp công bố chủ yếu tập trung vào chính sách tiền tệ – những chính sách liên quan đến điều chỉnh lãi suất và quản lý cung tiền. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc vẫn chưa đưa ra các biện pháp tài khóa như gia tăng chi tiêu công hay điều chỉnh thuế để có tác động trực tiếp đến nền kinh tế.
Theo các nhà kinh tế của Nikko Asset Management, vấn đề lớn nhất hiện nay là sự thiếu niềm tin của người tiêu dùng. Họ nhấn mạnh rằng chính phủ cần áp dụng các biện pháp tài khóa quy mô lớn hơn để tăng cường nhu cầu tiêu dùng và kích thích tăng trưởng kinh tế.
Ray Dalio, người sáng lập quỹ đầu tư Bridgewater Associates lớn nhất thế giới, nhận định rằng Trung Quốc đang ở thời điểm mà chính phủ cần phải hành động quyết liệt, “bất chấp mọi giá” để cứu nền kinh tế.
Dự kiến vào thứ Ba tới, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc sẽ tổ chức một cuộc họp báo để công bố các biện pháp nhằm thúc đẩy nền kinh tế.
Sự Quyết Tâm Của Bắc Kinh
Trong một cuộc họp báo đặc biệt gần đây, ba quan chức hàng đầu của Trung Quốc gồm Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc Pan Gongsheng, Bộ trưởng Cơ quan Quản lý Tài chính Quốc gia Li Yunze, và Chủ tịch Ủy ban Quản lý Chứng khoán Trung Quốc Wu Qing đã cùng tham gia. Cuộc họp này được xem là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang nỗ lực minh bạch hóa một sự thay đổi chính sách lớn. Đây là một động thái hiếm hoi và thể hiện quyết tâm của chính phủ.
Tại cuộc họp, ông Pan đã thông báo cắt giảm lãi suất quan trọng và giảm lượng tiền mặt mà các ngân hàng phải giữ dự trữ. Đồng thời, ông cũng đưa ra các biện pháp hạ lãi suất thế chấp và giảm tỷ lệ thanh toán tối thiểu cho người mua nhà lần thứ hai từ 25% xuống 15%, nhằm hỗ trợ lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn.
Kế Hoạch Tài Khóa Mạnh Mẽ Hơn
HSBC dự báo rằng Bắc Kinh có thể sẽ tung ra gói chi tiêu tài khóa lên tới 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (khoảng 142 tỷ USD) nhằm thúc đẩy tiêu dùng hoặc đầu tư vào các dự án xây dựng quy mô lớn để kích thích tăng trưởng kinh tế trực tiếp.
Ngoài ra, Trung Quốc có thể dùng thêm 1 nghìn tỷ nhân dân tệ khác để tái cấp vốn cho các ngân hàng hoặc hỗ trợ các chính quyền địa phương phát hành trái phiếu, nhằm giảm thiểu các rủi ro tài chính đang ngày càng gia tăng.
Theo thông tin từ Reuters, Trung Quốc dự kiến phát hành trái phiếu chủ quyền đặc biệt trị giá khoảng 2 nghìn tỷ nhân dân tệ (284 tỷ USD) vào cuối năm nay như một phần của gói kích thích mới. Số tiền này có thể được sử dụng để cung cấp các khoản trợ cấp khuyến khích người dân mua thiết bị gia dụng hoặc nâng cấp cơ sở vật chất cho các doanh nghiệp.
Chi Tiêu Quy Mô Lớn Hơn Để Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng
Một số chuyên gia kinh tế cho rằng Trung Quốc, dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Tập Cận Bình, có thể mạnh dạn hơn với các gói chi tiêu của mình. Ông Jia Kang, nguyên Giám đốc một viện nghiên cứu thuộc Bộ Tài chính Trung Quốc, đã gợi ý rằng Bắc Kinh có thể phát hành trái phiếu chính phủ dài hạn trị giá lên tới 10 nghìn tỷ nhân dân tệ để đầu tư vào cơ sở hạ tầng và các dự án công cộng thiết yếu, những công trình mà các doanh nghiệp tư nhân không thể tự mình đầu tư.
Theo ông Jia, quy mô nền kinh tế Trung Quốc hiện nay đã đủ lớn để có thể hỗ trợ việc phát hành trái phiếu chính phủ từ 4 đến 10 nghìn tỷ nhân dân tệ, tương tự như gói kích thích trị giá 4 nghìn tỷ nhân dân tệ mà Trung Quốc đã thực hiện vào năm 2008 để đối phó với khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Thanh Huynh CNN